Cis (Taxus) |
Czwórczak (Torreya) |
... |
♦ Dwupienność. |
♦ Brak szyszek; nasiona otoczone zmięśniałą osnówką. |
♦ Cisowate to m.in. jedne z najbardziej długowiecznych drzew świata - cisy. Mogą one osiągać wiek 2000-3000 lat. |
█ Zapraszam na swoją nową stronę Rejestr Polskich Drzew Pomnikowych (https://www.rpdp.hostingasp.pl), na której znajdą Państwo najbardziej aktualne dane dotyczące rekordowych drzew w Polsce. Strona ma charakter otwarty - każdy może się zarejestrować i po zalogowaniu dodawać do bazy "swoje" drzewa wraz z ich pomiarami oraz zdjęciami. Bez zalogowania program pracuje w trybie "tylko odczyt" - dodawanie wpisów (także ich modyfikacja i usuwanie) nie jest możliwe, jednak bez przeszkód można przeglądać zgromadzone w bazie dane.
Miło mi poinformować, że wpłaty na zbiórkę osiągnęły poziom kosztów hostingu. Ponieważ nie chcę zarabiać na stronie, do końca roku usuwam link do zbiórki. Raz jeszcze wielkie dzięki! |
Systematyka |
Jedyna rodzina rzędu cisowców (Taxales).
W zależności od wybranego systemu obejmuje 5-12 rodzajów, w tym około 30 gatunków.
Rodzina cisowatych obejmuje głównie nieduże do średniej wielkości, zimozielone drzewa oraz krzewy iglaste. Często są to rośliny bardzo długowieczne i wolno rosnące. Najbardziej znanym, a zarazem jedynym rodzimym w Polsce i w Europie przedstawicielem rodziny cisowatych jest oczywiście cis (Taxus), którego jeden gatunek - cis pospolity (Taxus baccata) jest rodzimy w Polsce. Drzewo to na stanowiskach naturalnych występuje niezmiernie rzadko i znajduje się tam pod ścisłą ochroną (znacznie częściej można je spotkać w uprawie). Poza cisem do rodziny cisowatych należy jeszcze m.in. pochodzący z Azji czwórczak (Torreja). Cisowate występują na obu półkulach, jednak ich zasięgi są generalnie rzadkie i ograniczone.
Igły cisowatych są zimotrwałe. W większości przypadków są to rośliny dwupienne (cecha rzadko spotykana u nagonasiennych) o kwiatach wiatropylnych. Wyjątkową cechą cisowatych jest to, że ich kwiaty żeńskie są pojedyncze (nie tworzą kwiatostanów!) - zawierają one tylko jeden prosty zalążek, umieszczony na szczycie krótkiej osi pędu bocznego. Kwiaty męskie na nagim trzoneczku, u którego podstawy występuje kilka drobnych, łuskowatych listków, posiadają charakterystyczne, tarczkowate pręciki. Jako rośliny nagonasienne, cisowate nie tworzą owoców. Ich odpowiednikami nie są jednak w tym przypadku szyszki (jak u ogromnej większości drzew iglastych) ale tzw. nibyjagody - niewielkie utwory zbudowane z jednego nasiona, posiadającego twardą łupinę i otoczonego mięsistą, często efektownie zabarwioną osnówką (arillus). U cisów osnówka ta jest kubkowato otwarta z góry i jaskrawoczerwona, podczas gdy czwórczaki posiadają zwykle zamknięte i mniej efektownie ubarwione osnówki. Siewka cisowatych posiada dwa liścienie. Drewno nie zawiera przewodów żywicznych. |